Odkryłem niedawno Johna Cassavetesa, całkiem przypadkowo - gdzieś mignęło mi jego nazwisko w filmie dokumentalnym o niezależnych filmowcach z Hollywood. Reżyser w Polsce praktycznie nieznany, chyba z powodu wielkiej niechęci Polaków do kina obyczajowo-społecznego. Nasi filmowcy, owszem, kręcą takie kino, ale raczej zamknięte na obywatelów innych krajów i w sumie pobieżne. Co innego Cassavetes.
"Cienie" były jego debiutem i zarazem pierwszym z, póki co trzech, filmów które miałem okazję obejrzeć. I musze przyznać, że Cassavetes idealnie oddaje to, co w moim rozumieniu jest kinem obyczajowym z najwyższej półki. Nie trzeba szukać wielkich słów, dramatycznych sytuacji i napompowanych uczuć, by oddać jakieś uniwersalne, codzienne i typowe wartości. Cassavetes pokazał, jak należy to robić: wziąć kamerę, zainicjować pewne sytuacje wzgledem aktorów (naturszczyków) i nagrać ich zachowania i rozmowy. I tak powstał film PRAWDZIWY, niemal dokumentalny. O ile technicznie jest to bardzo nędzna produkcja - zrealizowana za "jedyne" 30 tys. dolarów, z kiepskim montażem, dźwiękiem i niskiej jakości taśmą, to jednak w niczym nie uwłacza jej wartości merytorycznej. Szkoda, że Cassavetes jest tak mało znany w naszym kraju, bo chciałbym, żeby domorośli "krytycy" w końcu uświadomoli sobie, że kino wcale nie musi być schematyczne, rzemieślnicze i oparte na stereotypach i schematach. Ponadto: nie musi wcale mieć jakiejś wydumanej fabuły, zwrotów akcji i fajerwerków dramaturgicznych, by mogło skłaniać do myślenia i dawać widzowi nie tylko rozrywkę, ale coś więcej.
Podsumowując: Cassavetes jak najbardziej na plus, przynajmniej po tych trzech filmach. Zobaczymy co dalej. Nieczęsto wystawiam oceny na filmwebie, ale w przypadku tych filmów zrobie to, bo mam nadzieję że chociaż w niewielkim stopniu przyczynie się do rozpropagowania Cassavetesa wśród filmaniaków z Polski.
Pozdrawiam.